Kayserili Olmak
Tıp fakültesine gittiğim ilk yıl İstanbul’da, bir arkadaşım “Kayseri’ye gittiğinde gelirken bana Erciyes’ten bir şişe su getir” demişti de şaşırmıştım. “Niçin?” diye sorduğumda da eklemişti: “Kayserililik biraz bize de bulaşsın!” Bunun üzerine günlerce düşündüğümü söylemeliyim, “Kayserili olmanın farkı nedir, suyuyla alakası var mı?” diye.
Bence dünyanın en yakışıklı dağı olan Erciyes’in suyunun etkisi var mı bilmiyorum, ama Kayseri insanı tarih boyunca farklı olmuş ve bugün de bu farklılığını birçok alanda sürdürmekte. Zaman zaman düşünmüyor da değilim “ Ülkemizin bütün şehirleri Kayseri gibi olsa, Türkiye süper güç olurdu dünyada” diye. Burada Türkiye’nin önünü ekonomik olarak açan diğer bazı şehirlerin hakkını da teslim edelim. Son zamanlarda, bu şehirlere göçün artmasında Türkiye’nin önünü açacak cevheri barındırdığının görülmesi de büyük etki yapmaktadır.
Halkımızı yeterince tanımayan sahte (oryantalist) aydınlar, gelişen her hadiseye yabancı gözle baktıklarından olacak, geçtiğimiz yıllarda Kayserinin bu farklılığını “Müslüman Calvinistler” gibi bir benzetmeyle değerlendirmişti. Oysa Kayseri, bize ait kültür ve anlayışı yine bugüne taşıyan bir ufka ve dinamizme sahip olduğu için, kalkınma hamleleriyle, muhafazakârlığı birlikte yaşatarak örnek bir şehir konumuna gelmiştir.
Tarihte de Kayseri bir ticaret şehriydi, aynı zamanda “makarr-ı ulema” (âlimler şehri) olarak da anılmaktaydı. Bugün de, “işini bilen şehir” olarak tanındığı için maalesef devletten belki en az destek alan ve dolayısıyla teşvik dışı kalan bir şehir olmasına rağmen, sanayide ve ticarette üstün hale gelmiş, aynı zamanda üniversitesini bile kendi yapan bir “hayırseverler şehri” ünvanını almıştır. İşte bütün bunların altında o “Kayserililik şuuru” yatmaktadır.
Başka şehirlerde %90’larda olan memur olma arzusu Kayserili gençlerde %10’lara kadar düşmekte. Çünkü Kayserili, çocuğunu daha 5-6 yaşlarında çarşıda bir şeyler sattırarak veya bir dükkânda çalıştırarak ticareti, müteşebbisliği ve kendi başına ayakta durmayı öğretir. Kayserili paranın ne kadar zor kazanıldığını, alınteriyle kazancın kutsallığını daha çocuk yaşta bizzat yaşayarak öğrenir. Bu yüzden, tasarrufa, tutumluluğa ve sermaye birikimine önem verir. Kayseri insanı dinine, değerlerine, kültürüne sahip çıkmakla birlikte, mazbut aile yapısının kendisini ne denli dinamik tuttuğunun farkındadır. Başarısının sırrının da burada olduğunu bilir.
Kayseri’nin bu kadar göç almasına rağmen bozulmamasının en büyük sebebi, Kayseri’nin yerli halkına ait hâkim kültürün güçlü olmasıdır. Kayseri insanı, bu hâkim kültürünü akşam oturma kültürüyle (haftanın değişik akşamlarında birbirinden farklı 900 ev oturması yapan grup olduğu söyleniyor), çeşitli hayır kurumu ve kuruluşlarla devam ettirmektedir. Bugün Kayseri’de kolay kolay hiçbir insan açta, açıkta kalmaz. Hiçbir şehirde görülmeyecek kadar büyük bir dayanışmayla bu insanlar kollanır. İnsanlar, nişan, düğün, ölüm gibi hadiselerde mükemmel bir dayanışma içindedir. Komşuluk ilişkileri halen oldukça iyi seviyede devam ettirilmeye çalışılmaktadır.
Kayseri’nin zengini, “mülkün sahibinin sadece ve sadece Allah” olduğunun farkındadır. Bu düşünce, kapitalist anlayışla hiçbir zaman uyuşmaz. Böyle bir anlayışa sahip bir zengin, çalışanların rızkına vesile olduğunun farkındadır. İsraftan kaçınır, daha fazla kişiye vesile olmak için sürekli gayret ve yatırım peşindedir. Bu yüzden, kazanırken yolsuzluklara, gayr-ı meşruya bulaşmaz, helal kazanma çabasındadır o.
Kayserinin ve Kayserilinin bu ruhunun oluşmasına katkıda bulunan Kayseri’nin manevi büyüklerini, Seyyid Burhaneddin Hz.den (Mevlana’nın hocası), Gevher Nesibe Sultan’a kadar rahmetle anıyorum. Şehrimizin sanayide ve ticarette örnek şehir haline gelmesinde işadamları ve esnafımız da dâhil bütün Kayserililer etkili olmuştur. Dolayısıyla, bu şehrin insanları, muhafazakârlığın gelişme dinamizmine katkısını bizzat göstermelerinden dolayı, gelecek nesiller tarafından daima takdir edilecektir.
Belki de böylece Erciyes’in manevî suyunu içen Türkiye’nin süper güç olma çabası daha da hız kazanacaktır. İnanıyorum ve arzu ediyorum.
Kaynak:www.habermemleket.com justify justify no-repeat;left top;; auto